چطور میشه عطرای اورجینال با اینکه گرونه ولی همه تجربه کردن؟چرا؟

کوکوشنل، دیور ساواج، کرید اونتوس

قطعا شما هم تا به حال اسم این روایح را شنیده اید،شاید هم خودتان یا اطرافیانتان درحال استفاده از این عطرها باشید اما می دانیم از این میزان شناخت واستفاده بالا قطعا مواردی را هم دیده ایم که شیشه و رایحه ی استفاده شده با اینکه با اسامی بالا روایح تقریبا یکسانی داشته اند اما توسط برند ها و شرکت های مختلفی تولید واستفاده شده اند.

اما چطور این اتفاق می افتد؟

چطور و چه چیزی باعث می‌شود فرمول و نسخه ای که تنها توسط یک شخص و مختص به یک برند ساخته می شود به سادگی در تمامی جهان یافت شود.

همه چیزاز زمانی شروع شد که دستگاه کروماتوگرافی گازی توسط مارتین و جیمز در دانشگاه شیکاگو در اوایل دهه ١٩۵٠ اختراع شد؛کروماتوگرافی روشی آزمایشگاهی است که برای تفکیک جزئیات نزدیک به هم ابداع شد دستگاهی که از طریق ساز و کار های مخصوص خود شرایط شناسایی ترکیبات شیمیایی را باتوجه به وزن مولکولی آنها فراهم می کند.

کروماتوگرافی گازی (Gas Chromatography - GC) یکی از روش‌های جداسازی و تحلیل ترکیبات شیمیایی است که به‌طور گسترده‌ای در شیمی تحلیلی و صنایع مختلف به کار می‌رود. این تکنیک برای جداسازی و شناسایی ترکیبات فرار (volatile) که قابلیت تبخیر شدن دارند، بسیار مناسب است.

این دستگاه می تواند خلوص و نسبت اجزای مولکولی ترکیبات را به ما نشان دهد؛در واقع مفهوم کروماتوگرافی گازی اولین بار توسط یکی از گیاه شناسان به نام میخائیل تسوت در سال ١٩٠٠ معرفی و شناخته شد.اما دقیقا زمانی که اوایل دهه ١٩۵٠ مارتین به دانشگاه شیکاگو منتقل شد و به کمک همکار خود جیمز اولین کراماتوگراف گازی را توسعه بخشیدند، صنعت عطر دچار دگرگونی بزرگی شد و به کلی متحول گردید.

عملکرد دستگاه کراماتوگراف گازی

زمانی که نمونه ای به صورت مایع به محفظه ی تزریق نمونه وارد می شود،به وسیله ی گاز حامل و خنثی داخل لوله ها حرکت کرده و با وارد شدن به ستون است که هر کدام از اجزای نمونه یک سیگنال الکتریکی تولید می کند این سیگنال ها توسط آشکار ساز مشخص می شوند و با حساسیت بالای خود سبب تشخیص اجرام و جزئیات ترکیب را فراهم می آورند.جالب است بدانید تنها کاربرد این دستگاه برای شناختن فرمول های عطرسازی و تولید دوباره ی آنها نیست.امروزه صنایع مختلفی مثل کشاورزی ،داروسازی و پزشکی از عملکرد این دستگاه بهره می برند و با سیستمی که روز به روز در حال پیشرفت است مارا نیز رو به جلو خواهد برد .

آیا اختراع کراماتوگراف گازی باعث آسیب به صنعت عطر شده است؟

نمی توان به طور مطلق به این پرسش پاسخ داد، از جهاتی شاید بتوان گفت می تواند عامل کمتر شدن خلاقیت در مواردی شود.چرا که زمانی که فرمول رایحه ای را بدست آوردید با تغییر بسیار کوچکی از آن می توانید رایحه ای جدید اما برگرفته از شاهکاری دیگر بسازید؛همچنین از جهاتی می توان گفت که کمک به کپی سازی و تکرار روایح قبلی برند ها و اسامی بزرگ این صنعت را واداشته که با تلاش بیشتر شاهکار های قدرتمند تری خلق کنند و باز هم دنیا را مبهوت خود کنند!

اما یک پرسش مهم دیگر:

این دستگاه چه عواقبی رو همراه خودش داشت؟ برچیده شدن پنهان کاری در فرمول ها،تغییرات سریع گرایش، تشدید رقابت میان پرفیومرها وبهبود شاخص های اندازگیری عطر.

از اوایل صنعت عطرسازی به صورت حرفه ای فرمولاسیون های عطرسازی بسیار پیچیده و محرمانه هستند به صورتی که به صورت دستی در دفترچه های مخصوص و محرمانه نوشته می شود به گونه ای که افراد محدود و خاصی دسترسی به این دفترچه ها دارند،که این نشان از اهمیت موضوغ فرمول می دهد،اما با به وجود آمدن این دستگاه بسیاری از فرمول های عطر های محبوب و مشهور دنیا از حالت سکرت و امنیتی بودن خود خارج شد و بسیاری از شرکت ها به این فرمول ها دست یافتند و توانستند روایح رو به دو صورت تولید کنند:

1-ساخت عطری جدید بر پایه عطری مشهور و شناخته شده:

2-ساخت روایح به صورت کپی،های کپی،شرکتی و...:

1-ساخت عطری جدید بر پایه عطری مشهور و شناخته شده: یکی از دسته های برند های اماراتی(به صورت کامل و جامع به این برند ها در این مقاله پرداخته شده است برای مطالعه کلیک کنید)این است که روایح را برپایه عطری دیگربا ویژگی هایی از قبیل اسم،بسته بندی وشیشه متفاوت تولید کنند؛اما استفاده از این دستگاه بی تاثیر نیست!.

2-ساخت روایح به صورت کپی،های کپی،شرکتی و...:

دقیقا همانطور که در مقدمه به این موضوع اشاره کردیم که چطور می شود عطرهای مشهور اینقدر شناخته شوند به صورتی که اورجینال آن رو خریداری نمی کنند؟

ساخت عطر هایی با تقریبا همون بو در همان شیشه ها و بسته بندی های اورجینال آسیبی عمیق به تجارت عطر و طرفداران عطر زد بصورتی که تشخیص عطر اورجینال و تقلبی برای مصرف کننده بسیار سخت است.حال حدس بزنید این از چه طریقی توانسته اند به عطرهای اورجینال دست یابند؟

گرچه هنوز که هنوزه این حساسیت نسبت به فرمولاسیون و فرمول عطرها میان پرفیومرها هست اما این حساسیت به کاهش رسیده است.

با عرضه شدن این دستگاه در 30 سال گذشته تلنگری به دنیای عطر خورد زیرا این صنعت غرق در پنهان کاری بود و فرصتی به وجود آمد برای وجود آمدن نسل جدیدی از عطرها و عطرسازان.

کاربردهای کروماتوگرافی گازی

کروماتوگرافی گازی در بسیاری از صنایع و زمینه‌های علمی کاربرد دارد، از جمله:

*صنایع غذایی و نوشیدنی

در صنایع غذایی و نوشیدنی، GC برای شناسایی و کمی‌سازی ترکیبات عطر و طعم، شناسایی آلاینده‌ها و تقلبات غذایی، و ارزیابی کیفیت مواد اولیه به کار می‌رود.

* محیط زیست

در تحلیل‌های محیطی، GC برای شناسایی و اندازه‌گیری آلاینده‌های هوا، آب و خاک استفاده می‌شود. این تکنیک می‌تواند به‌طور مؤثری ترکیبات آلی فرار (VOCها) را شناسایی کند که می‌تواند به‌عنوان آلاینده‌های خطرناک تلقی شود.

* صنعت داروسازی

در صنعت داروسازی، GC برای شناسایی و کمی‌سازی ترکیبات دارویی، بررسی خلوص محصولات و شناسایی مواد ناخالص و متابولیت‌ها استفاده می‌شود.

* صنعت پتروشیمی

کروماتوگرافی گازی در صنعت پتروشیمی برای شناسایی و کمی‌سازی هیدروکربن‌ها، تجزیه و تحلیل محصولات نفتی و بررسی کیفیت فرآورده‌های نفتی استفاده می‌شود.

* تحقیقات علمی

GC به‌طور گسترده‌ای در تحقیقات علمی برای شناسایی و تحلیل ترکیبات مختلف در نمونه‌های بیولوژیکی، شیمیایی و محیطی به کار می‌رود.

مزایا و معایب کروماتوگرافی گازی

-مزایا

- حساسیت بالا: GC می‌تواند مقادیر بسیار کمی از ترکیبات را شناسایی کند.

- سرعت بالا: جداسازی ترکیبات معمولاً در چند دقیقه انجام می‌شود.

- تکرارپذیری: نتایج به‌دست‌آمده از GC تکرارپذیری بالایی دارند.

- گزینش‌پذیری بالا: توانایی جداسازی ترکیبات مشابه به‌طور مؤثر.

-معایب

- محدودیت در نمونه‌ها: فقط ترکیباتی که قابلیت تبخیر دارند و در دمای عملکرد دستگاه پایدارند، می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.

- نیاز به تجهیزات خاص: GC نیاز به تجهیزات گران‌قیمت و نگهداری دقیق دارد.

- تجزیه‌ناپذیری بعضی ترکیبات: برخی ترکیبات ممکن است در دمای بالا تجزیه شوند و شناسایی آن‌ها مشکل باشد.

کروماتوگرافی گازی یک روش کارآمد و پرکاربرد برای جداسازی، شناسایی و کمی‌سازی ترکیبات شیمیایی است. این روش به‌ ویژه در صنایع مختلف از صنعت عطر سازی گرفته تا تحقیقات علمی  و صنایع پتروشیمی به دلیل حساسیت بالا، سرعت و دقت مورد توجه قرار گرفته است. با این حال، محدودیت‌هایی نیز دارد که باید در انتخاب و استفاده از این روش مد نظر قرار گیرد. توسعه و پیشرفت‌های اخیر در زمینه تکنولوژی GC و استفاده از آشکارسازهای پیشرفته، همچنان به بهبود کارایی و گستره کاربرد این تکنیک کمک کرده است.